Holep Ameliyatı Hakkında

Halk arasında lazer ile kansız ağrısız prostat ameliyatı olarak bilinen HOLEP; iyi huylu prostat büyümesi (Benign Prostat Hiperplazi (BPH)) olan hastaların cerrahi tedavisinde herhangi bir cerrahi kesi olmadan (endoskopik)  ve lazer sistemi kullanılarak prostatın tamamının çıkarmaya sağlayan bir ameliyat yöntemidir. Bu yöntem ilk kez Avusturalya’lı bir hekim tarafından 1995 yılında kullanılmaya başlanmış ülkemizde de popülaritesi giderek artmaya başlamıştır.

Prostat dokusu 2 ya da 3 parçalı olarak idrar kanalını kapatmaktadır. Ameliyat teknik olarak lazer ile prostat lobu ile kapsül arasına girilerek kapsülden prostat lobuna giren damarlar tek tek yakılarak prostat lopları mesane içine gönderilir(Prostat loplarının enekülasyon işlemi). Mesane içine gönderilen prostat lopları morselasyon adını verdiğimiz kıyma makinesinden geçirilerek dışarıya alınır. Bu işlemlerin hepsi kapalı endoskopik yöntemle yapılır. Herhangi bir kesi-süturasyon  yapılmaz.

HOLEP ameliyatı prostatın iyi huylu büyümelerinde(BPH) ameliyat kararı alınan her boyuttaki prostata güvenli bir şekilde yapılır. Uluslararası kılavuzlarda kimlere prostat ameliyatı kararı alınır diye sorarsak?

1. BPH ile beraber mesane taşı olan hastalar
2. BPH nedeniyle sık üriner enfeksiyon geçiren hastalar
3. BPH nedeniyle böbreklerde genişleme ve böbrek yetmezliği gelişen hastalar
4. BPH nedeniyle idrarda geçmeyen kanama
5. BPH nedeniyle idrarı hiç yapamama veya sonda takılması
6. BPH nedeniyle ilaç kullanmasına rağmen fayda görmeyen hastalar

1. Hastanın HOLEP ameliyatı kararı alınabilmesi için üroloji uzmanı tarafından muayenesi ve anamnezi alınması gerekmektedir.
2. Üroloji hekimi tarafından prostatı ve böbrekleri değerlendirmek için Üriner USG (Ultrosonografi), Kanser riskini değerlendirmek için PSA (Prostat Spesifik Antijeni), idrar yolu enfeksiyonu açısından İdrar Kültürü, idrar debisini ölçmek için Üroflowmetri tahlilleri gerekmektedir. Bu tahlillerde bir sıkıntı görülmesi durumunda Batın tomografisi, Multiparametrik prostat MR, TRUS(Trans rektal ultrosonografi ) eşliğinde prostat biyopsisi ve sistoskopi gerekebilir.
3. Üroloji Hekimi tarafından HOLEP ameliyatı kararı verilen hastalar anesteziye konsülte edilip anestezi açısından değerlendirildikten sonra HOLEP ameliyatı olabilirler

İyi huylu prostat büyümesinin(BPH) cerrahi tedavisinde klasik yöntemler 80 gramın altında TUR-P(Trans üretral prostat rezeksiyonu), 80 gramın üstünde Açık Prostatektomidir.

1. HOLEP’ in bu ameliyatlara en önemli üstünlüğünden biri HOLEP ameliyatında prostat büyüklüğünün hiçbir önemi yoktur. Her büyüklükteki prostata HOLEP ameliyatı yapılabilir. Kliniğimizde en küçüğü 40, en büyüğü 350 gram olan prostata güvenli bir şekilde HOLEP ameliyatı yapılmıştır.
2. HOLEP ameliyatının avantajlarından biride klasik yöntemle yapılan her iki ameliyata göre daha az kanama olmasıdır. HOLEP ameliyatında kapsüle kadar prostat dokusu alınmasından dolayı ve kapsülden çıkan damarlar lazer ile yakıldığı için kanama minimaldir. İyi yapılan bir TUR-P ameliyatında kanama 3-4 gün olurken açık ameliyatta kanama bir haftanın üstündedir.
3. HOLEP ameliyatının diğer iki klasik yönteme üstünlüğünden biride sondanın daha erken çıkarılması ve hastaneden daha önce taburcu edilmesidir. HOLEP ameliyatında sonda 1-2 gün içinde çıkartılırken TUR-P ameliyatında ortalama 3-4 gün açık ameliyatta 7-10 günü bulmaktadır.
4. HOLEP ameliyatının avantajlarında biriside lazerin etkilediği doku derinliği 0,4 mm olduğu için penisi uyaran sinirlere etkisi yoktur ameliyattan sonra ereksiyon sorunu oluşturmaz. TUR-P ameliyatı dokuyu elektrikle yakmaya yönelik olduğu için etkilediği dokunun derinliği 1,4- 2 cm bulmaktadır.
5. HOLEP ameliyatında kanama az olduğu için kan sulandırıcı kullanan koroner arter hastalarında diğer yöntemlere göre daha güvenilirdir.

1. HOLEP ameliyatında kullanılan Lazer sistemleri çok pahalı oldukları için Türkiye gibi gelişime açık olan ülkelerde çok fazla klinik de bulunmamaktadır.
2. HOLEP ameliyatını teknik olarak yapılması zor bir ameliyat olarak kabul edilmektedir. Uluslararası çalışmalarda bu ameliyatı tamamen yapabilmek için bir cerrahın en az 50 hastanın ameliyatında izleyici ve katılımcı olarak eğitim eğrisini tamamlaması gerekmektedir.
3. HOLEP ameliyatında prostat dokusu tamamen alındığı için meni kanalları da prostat dokusuna açıldıklarından ameliyat sonrası ilişkilerde meni gelmeme yani retrograd ejekülasyon oranı %75-80 oranındadır. Bu durumun vücut için bir zararı olmayıp ilişki sonrası ilk idrarda vücuttan atılır.
4. HOLEP ameliyatında prostat dokusu tamamen alındığı için tüm yük idrarı tutmaya yarayan dış sfinkter üzerindedir. Uluslararası çalışmalarda ameliyattan sonra ilk 2-3 haftada sfinkterin uyum sürecinde damla damla idrar kaçırma şikayetleri olabilmektedir, 3. aydan sonra bu oran %1’ in altındadır. İdrar kaçırması olan hastaları kegel egzersizleri veya ilaç tedavisi verilmektedir.

1. Operasyon sonrası üriner enfeksiyon ve testis enfeksiyonu (orşit) prostat operasyonlarından sonra oluşabilir. Bu oran %5 in altındadır
2. HOLEP ameliyatından sonra  İdrar kanalında daralma ( üretra darlığı), endoskopik yapılan tüm  prostat operasyonlarında olduğu gibi HOLEP ameliyatında da olabilir. Cihazın idrar yolunda yapmış olduğu tahrişe bağlı  %1-3 oranında görülebilir
3. HOLEP ameliyatından sonra kanama riski oranı oldukça nadirdir, çoğu zaman hiç kanama olmadan ya da minimal kanama ile operasyon tamamlanır. Bu olasılık TUR-P ya da açık prostatektomide daha yüksektir. Kanama belirli bir değerin üstünde  olursa kan transfüzyonu gerekebilir (HOLEP’de kan transfüzyonu gerekliliği yine oldukça nadirdir.

1. Operasyon sonrası genellikle 1-2 hafta evde dinlenme önerilir.
2. İlk bir ay süresince ağır egzersiz yapılmaz, günlük aktiviteler ve hafif işler yapılabilir.
3. Operasyon sonrası ilk haftalarda uzun süre sert yere oturulmaz, dik merdiven yokuş önerilmez
4. Hasta kabız kalmamalıdır, gerekirse uygun ilaçlar verilir.
5. Cinsel ilişkiye 4 haftadan sonra başlanılması önerilir.
6. İdrarın tamamen kırmızı ve pıhtılı ve kanlı gelmesi, Ateşin 38 derece ve üzerinde olması, Hayalardan birinin ağrılı bir şekilde şişmesi durumunda hekiminize başvurulması önerilir

HOLEP ameliyatı sonrası ilk kontrol 3 hafta sonra önerilir. Kontrol sırasında prostat adenom dokusu patolojik inceleme sonucu değerlendirilir.

Hastaya işeme testi yapılarak işeme akımının düzelmesi saptanır. Ultrason ile rezidü idrar miktarı ve kan PSA testi yapılır.

Hastanın yakınmalarının azalıp azalmadığı Uluslararası Prostat Semptom Skoru formu doldurularak değerlendirilir.

İdrar kontrolü ile ilgili sorun var ise gerekmesi durumunda ilaç veya pelvik taban eksersizleri (Kegel) hastaya öğretilir.